VĂN-PHÒNG PHẬT-HỌC TỊNH-QUANG CANADA

Các nghi lễ theo hình thức tôn giáo xưa nay đều pha trộn sự mê tín để thu hút tín đồ. Đó là sự thật. Các sự kiện linh thiêng phép lạ chỉ là tin đồn mê tín, không phải thiệt, miễn tranh cãi. Đó là sự thật. Con người hay thánh thần đều phải chết. Không ai cứu được ai. Vượt qua các nghi lễ tôn giáo, con người sẽ hiểu được sự thật: đó chính là Tự Lực Mới Thực Là Tu. Cầu nguyện có được gì đâu? Hãy sống đời tu phước & tích đức. Chính phước đức cứu tai qua nạn khỏi. Email: cutranlacdao@yahoo.com

Saturday 17 December 2022

CHÙA BA ĐANH TỈNH HÀ NAM

https://phtq-canada.blogspot.com/2022/12/chua-ba-danh-ha-nam.html

Saturday, 17 December 2022

Mời đọc thơ và xem chùa Bà Đanh

Bà Chúa Bà Đanh thuở thiếu thời

Kỷ cương ngôn hạnh.. tiếng nơi nơi

Từ khi chùa miểu vừa xây cất

Linh ứng phạt ai sống hẹp hòi

Địa phương biết thế liền sửa tánh

Sống hợp với ''Bà'' nên rất yên

Bởi thế chùa chiền nay vắng bóng

Chờ khách nhàn du xem cảnh chơi..

mbz,md.10'

Khám phá ngôi chùa 'vắng vẻ' nhất đất Việt, ai cũng biết tên nhưng ít người đến

Ngôi chùa nằm cách thành phố Phủ Lý, Hà Nam khoảng 7km.

Hầu hết mọi người đều đã từng ít nhất một lần nghe qua câu “vắng như chùa Bà Đanh”, thế nhưng người thật sự đặt chân đến địa danh được người dân cả nước nhắc đến này thì không nhiều.

Bà Đanh không chỉ là một ngôi chùa xuất hiện qua câu nói cửa miệng nổi tiếng của người Việt, mà còn là một ngôi chùa đẹp, cổ kính bậc nhất tỉnh Hà Nam và khu vực miền Bắc nói chung.

Ngôi chùa gắn với câu cửa miệng “vắng như chùa Bà Đanh”.

Chùa Bà Đanh còn có tên gọi khác là Bảo Sơn Tự. Tọa lạc ở thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam, ngôi chùa sở hữu diện tích khoảng 10 ha giữa cảnh sơn thủy hữu tình.

Chùa Bà Đanh Hà Nam được bao bọc trong không gian yên bình, tĩnh lặng.

Ngôi chùa ban đầu được hình thành với diện tích khá khiêm tốn vào thế kỷ VII, dần được mở rộng ra như hiện tại từ thời vua Lê Thánh Tông. Khuôn viên chùa là tổng thể gồm nhiều công trình mang đậm kiểu dáng kiến trúc nghệ thuật Bắc bộ, với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Chùa thờ Tứ Pháp là tín ngưỡng Tứ Phủ bao gồm: Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện.

Từng lớp ngói, viên gạch và kiến trúc trang trí ở chùa đều toát lên vẻ cổ kính, nghiêm trang và đầy thanh tịnh của một nơi thờ tự linh thiêng với bề dày lịch sử hàng trăm năm.

Từng góc chùa đều toát lên vẻ hoài cổ.

Đó là cánh cổng tam quan trầm mặc với bậc tam cấp trải dài, lặng im nấp sau vườn hoa nhài, mẫu đơn, cùng câu cau khẳng khiu bao bọc xung quanh. Các dãy hành lang, cánh cửa, cột kèo được làm bằng gỗ với họa tiết dân gian đặc sắc. Khung cảnh hoài cổ bao trùm từng ngóc ngách trong chùa Bà Đanh như càng khắc họa thêm cho sự vắng lặng, tĩnh mịch tại đây.

Không gian tĩnh lặng ở chùa rất thích hợp với những ai không thích chen chúc tại các điểm đông người.

Tên gọi Bà Đanh được cho là xuất phát từ truyền thuyết địa phương, chùa thờ nữ thần thiên nhiên giúp mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu nên người dân gọi là chùa Đức Bà làng Đanh, sau gọi tắt là chùa Bà Đanh.

Ngôi chùa gắn với nhiều câu chuyện truyền miệng mang màu sắc kỳ ảo.

Từ lâu, chùa Bà Đanh đã luôn gắn liền với nhiều câu chuyện truyền miệng mang tính huyền bí. Người xưa thường kể lại rằng, Bà Đanh là ngôi chùa rất linh thiêng, khách qua đường nếu dám cười cợt hay có bất kỳ hành động, câu nói bất kính đều sẽ bị trừng phạt nặng nề. Vì vậy, nhiều người lo sợ không giữ được lời ăn tiếng nói sẽ bị quở trách nên không dám đến gần chùa.

Chính sự thưa thớt khách tham quan càng tăng thêm vẻ rêu phong, nghiêm trang nơi cổ tự.

Một cách giải thích khác được nhiều người đồng tình hơn đó là sự thưa thớt du khách ở chùa Bà Đanh bắt nguồn bởi vị trí địa lý. Chùa nằm ở nơi u tịch, xa dân cư, ba mặt giáp sông, một mặt là rừng rậm chắn lối, cách tiếp cận duy nhất đến chùa là chèo thuyền qua sông Đáy có phần bất tiện. Chính những điều ấy khiến người hành hương ít viếng thăm nơi này.

Ngày càng có nhiều du khách tò mò tìm đến chùa Bà Đanh để tham quan.

Trải qua hàng trăm năm, cùng với sự phát triển của du lịch, chùa Bà Đanh hiện cũng không còn quá vắng vẻ, hiu quạnh như trước. Ngày càng có thêm nhiều du khách thập phương tìm đến chùa Bà Đanh để viếng bái, tham quan và tận hưởng sự thanh bình, tĩnh mịch hiếm khó ở một ngôi cổ tự linh thiêng.

Đặc biệt, nếu đến đây vào tháng 2 âm lịch hằng năm, du khách sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội vô cùng náo nhiệt. []

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

VẮNG NHƯ CHÙA BÀ ĐANH

Chùa Bà Đanh là một danh thắng của đất Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, từ xa xưa vẫn gắn liền với câu thành ngữ nổi tiếng “vắng như chùa Bà Đanh”. Trên đường tìm đến ngôi chùa này, tôi cứ ngẫm nghĩ và tò mò mãi, không biết chùa Bà Đanh vắng vẻ, hiu quạnh thế nào mà dân gian lại lưu truyền như vậy?

“Vắng như chùa Bà Đanh”.

Đi qua chiếc cầu treo Cấm Sơn khá bề thế bắc qua sông Đáy, vòng lên một đoạn đường đê vắng vẻ, chúng tôi bắt gặp tấm biển bằng đá ghi “Di tích lịch sử văn hoá chùa Bà Đanh và núi Ngọc”. Chùa Bà Đanh thuộc địa phận thôn Đanh, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, cách núi Ngọc khoảng 100m. Từ núi Ngọc và từ chân đê, đi qua những đoạn đường nhỏ vắng lặng rợp bóng vải thiều, nhãn..., du khách sẽ thấy tam quan chùa Bà Đanh hướng về phía con sông Đáy thơ mộng. Khoảng sân rộng được lát đá trồng nhiều loại cây như đa, hoàng lan, sứ… Những cây bưởi trĩu quả vỏ vàng tươi tắn, những cây táo ta sai quả gợi nên hình ảnh một cuộc sống thanh đạm mà trù phú. Đặc biệt, ngôi chùa trồng một cây đào tiên tán thấp có quả to, tròn và dẹt dẹt như bưởi nhưng vỏ nhẵn thín màu xanh bóng, chi chít đầy cành. Ngay gần đó là một bến nước lớn uy nghiêm nhưng vắng vẻ, trên các bậc lên xuống của bến nước, lá đa rụng đầy gợi không khí u tịch. Đứng trên bến nước, ngắm nhìn khung cảnh sơn thủy hữu tình, cái lặng yên nhắc cho trái tim mẫn cảm nhớ đến câu thơ của Trần Đăng Khoa: “Ngoài thềm rơi chiếc lá đa/Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng”.

Ngôi chùa của những truyền thuyết dân gian

Chùa Bà Đanh có tên chữ là Bảo Sơn tự, ngoài thờ Phật còn thờ Thái Thượng Lão Quân, Nam Tào, Bắc Đẩu và Tứ Pháp trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam (bao gồm Pháp Vân - mẹ Mây, Pháp Vũ - mẹ mưa, Pháp Lôi - mẹ Sấm, Pháp Điện - mẹ Chớp).

Lịch sử xây chùa Bà Đanh gắn liền với nhiều truyền thuyết lạ kỳ như tích về mẹ Phật Man Nương – được cho là nguồn gốc của Tứ Pháp – vốn lưu truyền rộng rãi ở các tỉnh đồng bằng Bắc Phần. Tượng Bà Chúa Đanh được thờ trong chùa tương truyền là một người con gái được các Thần phái về để trông coi vùng này. Từ khi nhân dân trong vùng xây xong chùa thì sản xuất thuận lợi, không còn thiên tai mất mùa, đời sống trở nên đầm ấm, trù phú. Do đó, trong tâm thức dân gian Bà Chúa Đanh chính là vị thần mùa màng, phù hộ cho nông nghiệp. Nhiều người kể rằng do chùa Bà Đanh quá linh thiêng nên khách thập phương cũng ít dám ghé qua vì sợ nếu thất lễ sẽ bị trừng phạt. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng chùa ở xa khu dân cư, cách trở núi sông, giao thông không thuận tiện nên ít người lui tới. Dù giải thích thế nào thì dường như nguồn gốc câu thành ngữ “Vắng như chùa Bà Đanh” vẫn là một bí ẩn!

Chùa Bà Đanh có thật sự vắng khách không mà nổi tiếng đến độ đưa vào câu ví “vắng như chùa Bà Đanh”, già trẻ đều thuộc?

Dân gian xưa vẫn có câu "Vắng như chùa Bà Đanh" hay là "Vắng tanh như chùa Bà Đanh" để nói về một nơi nào đó cô quạnh, hoang vu, không có nhiều người. Và dù rằng ai cũng đã từng dùng câu nói này ít nhất một lần trong đời, nhưng chắc chắn có rất ít người biết nguồn gốc của nó. Vậy chùa Bà Đanh có thật ngoài đời không, nó có vắng như lời đồn hay không? Và tại sao lại vắng như vậy?

Anh Hoàng Nam, một Youtuber có khá nhiều người theo dõi trên mạng xã hội mới đây đã có chuyến đi về tỉnh Hà Nam và ghé thăm địa danh Chùa Bà Đanh để tìm hiểu xem đây có phải là nơi dân gian vẫn đồn về sự vắng vẻ hay không. Kết quả là sau khi tìm hiểu một vòng và ghi lại những thước phim cho mọi người cùng xem thì ai cũng phải gật đầu đồng ý: Đúng là Vắng như chùa Bà Đanh thật.

Được biết, chùa Bà Đanh này còn gọi "Bảo Sơn Nữ", tọa lạc trên một vùng đất tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam. Chùa có diện tích khoảng 10ha, được xem là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất Hà Nam nói riêng và của miền Bắc nói chung. Anh Hoàng Nam trước cổng ngôi chùa Bà Đanh trong truyền thuyết.

Chùa rất rộng, cây cối um tùm tuy nhiên lại hoàn toàn vắng bóng người. Khi anh Hoàng Nam ghé vào thì phải tìm rất lâu mới thấy được ông ông Từ (người trông giữ chùa) nhưng ông cũng đang nằm ngủ. Sau khi đánh thức được ông dậy thì anh Nam và bạn cũng không kéo được ông đi cùng mà đành phải tự đi tìm hiểu.

Suốt cả hành trình, ngoài ekip của anh Nam, bạn anh Nam và ông từ nọ thì chùa cũng không thấy xuất hiện thêm người nào ghé chơi hoặc đến làm lễ. Toàn bộ không gian chùa được bao phủ một sự im ắng đến nỗi cơn gió thoảng qua cũng có thể nghe rõ tiếng xì xào.

Chùa cực kỳ vắng vẻ, không một bóng người.

Anh Nam có đem cái sự thắc mắc không chỉ của anh mà còn của rất nhiều người khác về câu nói "Vắng như chùa Bà Đanh" để hỏi ông từ thì nhận được câu trả lời rằng: Ngôi chùa này thờ Bà, lại nằm ở thôn Đanh Xá cho nên mới gọi là chùa Bà Đanh. Khi xưa xây dựng chùa, các cụ đã chọn địa điểm là khu vực bán đảo nằm tách biệt với nơi có người sống, mặt trước của chùa hướng ra sông Đáy.

Đây là nơi có núi, có sông nhưng lại vô cùng vắng vẻ vì xa khu dân cư cho nên mới hiếm người qua lại. Trải qua thời gian, tuy nhà cửa có được xây dựng nhiều hơn nhưng mà vì chùa vẫn nằm riêng lẻ ở một góc cho nên người dân cũng không có thói quen ghé qua viếng chùa nhiều cho lắm. Cũng theo lời anh Hoàng Nam thì chùa Bà Đanh chỉ đông đúc hơn đôi chút vào ngày Rằm hay Mồng Một khi mọi người vào lễ, còn ngày thường thì cực kỳ vắng vẻ.

Chùa nằm trên bán đảo, mặt hướng ra phía sông Đáy.

Mà không chỉ có nguyên nhân vị trí địa lý, anh Nam cũng tìm hiểu được là hiện nay, chùa không mở cửa miễn phí cho người dân mà tiến hành thu 30 ngàn đồng cho mỗi lượt người. Theo anh thì đây không phải là mức giá thấp cho một ngôi chùa ở tỉnh xa. Điều này dẫn đến hậu quả là có những đoàn đi rất đông người muốn vào viếng chùa. Tuy nhiên, khi tất cả đã tề tựu đông đủ thì chiếc vé kia lại ập vào mặt khiến cho họ nhất trí chỉ cử một đại diện vào làm lễ rồi sau đó cùng nhau quay đầu về.. Và rõ ràng, vì quy định này mà chùa vốn đã vắng nay lại càng vắng hơn.

Chùa thu phí người đến viếng 30k/lượt cho nên ngày càng có ít người vào thăm hơn.

Đúng là ở đời cái gì cũng có nguyên do của nó mọi người nhỉ, không tự dưng mà ai cũng ví von "Vắng như chùa Bà Đanh" đâu. Sau này mà có gặp ai còn thắc mắc thì mọi người hãy nhớ đến những thông tin trong bài viết này để giải thích cho người ta nhé, cũng hữu ích lắm thay.

Theo Nhân Mã (2013)

“Vắng như chùa Bà Đanh”

Từ thành phố Phủ Lý rẽ vào quốc lộ 21, đi cầu Quế khoảng hơn 1km, chúng tôi thấy chùa Bà Đanh thấp thoáng hiện ra sau những bóng cây. Ngôi chùa u tịch nhìn ra con sông Đáy trôi chảy hiền hòa. Bến nước của chùa Bà Đanh nằm thoai thoải bên bờ sông, các bậc đá màu xám ngà ngà nổi bật giữa màu xanh của cây cỏ và dòng nước phẳng lặng như gương. Đi qua chiếc cầu treo Cấm Sơn khá bề thế bắc qua sông Đáy, vòng lên một đoạn đường đê vắng vẻ, chúng tôi bắt gặp tấm biển bằng đá ghi “Di tích lịch sử văn hoá chùa Bà Đanh và núi Ngọc”.

Chùa Bà Đanh thuộc địa phận thôn Đanh, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, cách núi Ngọc khoảng 100m. Từ núi Ngọc và từ chân đê, đi qua những đoạn đường nhỏ vắng lặng rợp bóng vải thiều, nhãn..., du khách sẽ thấy tam quan chùa Bà Đanh hướng về phía con sông Đáy thơ mộng.

Khoảng sân rộng được lát đá trồng nhiều loại cây như đa, hoàng lan, sứ… Những cây bưởi trĩu quả vỏ vàng tươi tắn, những cây táo ta sai quả gợi nên hình ảnh một cuộc sống thanh đạm mà trù phú. Đặc biệt, ngôi chùa trồng một cây đào tiên tán thấp có quả to, tròn và dẹt dẹt như bưởi nhưng vỏ nhẵn thín màu xanh bóng, chi chít đầy cành.

Chùa Bà Đanh gồm nhiều công trình như: nhà bái đường, nhà thượng điện, nhà rung đường, phủ thờ Mẫu, nhà tổ… Trên các cột và vì kèo chạm khắc tinh vi theo đề tài “Ngũ phúc”, “Tứ linh”, “Tùng mã”, “Mai điểu”…

Ngay gần đó là một bến nước lớn uy nghiêm nhưng vắng vẻ, trên các bậc lên xuống của bến nước, lá đa rụng đầy gợi không khí u tịch. Đứng trên bến nước, ngắm nhìn khung cảnh sơn thủy hữu tình, cái lặng yên nhắc cho trái tim mẫn cảm nhớ đến câu thơ của Trần Đăng Khoa: “Ngoài thềm rơi chiếc lá đa/Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng”.

Ngôi chùa của những truyền thuyết dân gian

Lịch sử xây chùa Bà Đanh gắn liền với nhiều truyền thuyết lạ kỳ như tích về mẹ Phật Man Nương – được cho là nguồn gốc của Tứ Pháp – vốn lưu truyền rộng rãi ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.

Tượng Bà Chúa Đanh được thờ trong chùa tương truyền là một người con gái được các Thần phái về để trông coi vùng này. Từ khi nhân dân trong vùng xây xong chùa thì sản xuất thuận lợi, không còn thiên tai mất mùa, đời sống trở nên đầm ấm, trù phú. Do đó, trong tâm thức dân gian Bà Chúa Đanh chính là vị thần mùa màng, phù hộ cho nông nghiệp.

Nhiều người kể rằng do chùa Bà Đanh quá linh thiêng nên khách thập phương cũng ít dám ghé qua vì sợ nếu thất lễ sẽ bị trừng phạt. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng chùa ở xa khu dân cư, cách trở núi sông, giao thông không thuận tiện nên ít người lui tới. Dù giải thích thế nào thì dường như nguồn gốc câu thành ngữ “Vắng như chùa Bà Đanh” vẫn là một bí ẩn!

Chùa Bà Đanh Là danh thắng của đất Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, từ xa xưa chùa Bà Đanh vẫn gắn liền với câu thành ngữ nổi tiếng: Vắng như chùa Bà Đanh. Trên đường tìm đến ngôi chùa này, tôi cứ ngẫm nghĩ và tò mò mãi: không biết chùa Bà Đanh vắng vẻ, hiu quạnh thế nào mà dân gian lại lưu truyền như vậy?

Từ thành phố Phủ Lý rẽ vào quốc lộ 21, qua cầu Quế khoảng hơn 1 km, chùa Bà Đanh ẩn hiện thấp thoáng sau những bóng cây. Ngôi chùa u tịch nhìn ra con sông Đáy chảy hiền hòa. Bến nước của chùa Bà Đanh nằm thoai thoải bên bờ sông, nổi bật giữa màu xanh của cây cỏ và dòng nước phẳng lặng như gương với màu xám ngà ngà của các bậc đá. Trên các bậc lên xuống của bến nước, lá đa rụng đầy khiến du khách đến vãn cảnh cảm nhận rõ hơn không khí u tịch nơi đây.

Chùa Bà Đanh còn có tên chữ là Bảo Sơn tự. Lịch sử xây dựng chùa gắn liền với nhiều truyền thuyết lạ kỳ được dân gian lưu truyền, trong đó tích về nguồn gốc của Tứ Pháp là mẹ Phật Man Nương được phổ biến rộng rãi trong các tỉnh vùng đồng bằng Bắc bộ xưa kia.

Tượng Bà Chúa Đanh được thờ trong chùa tương truyền là một người con gái được các thần phái về để trông coi vùng này. Từ khi nhân dân địa phương trong vùng xây dựng xong ngôi chùa thì việc sản xuất thuận lợi, không còn cảnh thiên tai mất mùa, đời sống trở nên đầm ấm, trù phú. Do đó, trong tâm thức dân gian, Bà Chúa Đanh chính là vị thần mùa màng, vị thần phù hộ cho việc nông nghiệp, cho cuộc sống thuận lợi.

Nhiều người giải thích rằng, vì chùa linh thiêng nên khách thập phương ít dám ghé qua vì sợ nếu thất lễ sẽ bị trừng phạt. Hay cũng có ý kiến cho rằng chùa ở xa khu dân cư, nơi địa hình cách trở núi sông, giao thông không thuận tiện nên không nhiều người tới. Dù cách giải thích như thế nào thì nguồn gốc câu thành ngữ Vắng như chùa Bà Đanh vẫn là một bí ẩn đầy linh thiêng, khơi dậy trí tò mò của nhiều người.

Quả thực, khi đến thăm ngôi chùa này, tôi không khỏi ngỡ ngàng về không cảnh tịch mịch và lặng lẽ của nó. Nhưng vẻ tịch mịch ấy không hề làm gợn trong lòng tôi nỗi buồn mơ hồ nào mà chỉ đơn giản là một sự bình yên đến thanh khiết.

Thăm chùa Bà Đanh, bạn sẽ cảm nhận thấy cuộc sống thanh đạm nơi đây bởi hình ảnh những cây bưởi trĩu quả vỏ vàng khỏe mạnh hay những cây táo quả sai trĩu cành, những giò hoa phong lan, những bông hoa đồng tiền tươi tắn. Đặc biệt, ngôi chùa trồng một cây đào tiên tán thấp có quả to, tròn và dẹt như bưởi nhưng vỏ nhẵn thín màu xanh bóng. Bất cứ du khách nào ghé thăm, nhìn thấy những quả đào chĩu chịt cũng không khỏi trầm trồ, xuýt xoa.

Chùa có nhiều công trình với các tòa nhà như: nhà bái đường, nhà thượng điện, nhà trung đường, phủ thờ Mẫu, nhà tổ… được sắp xếp một cách hài hòa. Nhiều tác phẩm chạm khắc gỗ tinh vi với các đề tài như Ngũ phúc, Tứ linh, Tùng mã, Mai điểu… trên các cột và các vì kèo. Nghệ thuật chạm khắc gỗ điêu luyện ở chùa Bà Đanh còn thể hiện qua hệ thống tượng thờ trong ngôi chùa này. Ở tam quan của chùa cũng có những tác phẩm chạm đá mang giá trị lịch sử và giá trị thẩm mỹ cao như đôi hổ đá và đôi rồng đá.

Tỉnh Hà Nam đang đẩy mạnh đầu tư để thu hút khách thập phương đến đây nhiều hơn. Đến với chùa Bà Đanh, bạn sẽ được hòa mình vào thiên nhiên trong lành, đồng thời được thưởng thức những giá trị mang tính văn hóa tâm linh sâu sắc.