VĂN-PHÒNG PHẬT-HỌC TỊNH-QUANG CANADA

Các nghi lễ theo hình thức tôn giáo xưa nay đều pha trộn sự mê tín để thu hút tín đồ. Đó là sự thật. Các sự kiện linh thiêng phép lạ chỉ là tin đồn mê tín, không phải thiệt, miễn tranh cãi. Đó là sự thật. Con người hay thánh thần đều phải chết. Không ai cứu được ai. Vượt qua các nghi lễ tôn giáo, con người sẽ hiểu được sự thật: đó chính là Tự Lực Mới Thực Là Tu. Cầu nguyện có được gì đâu? Hãy sống đời tu phước & tích đức. Chính phước đức cứu tai qua nạn khỏi. Email: cutranlacdao@yahoo.com

Thursday 13 September 2012

***ĐẠO PHẬT VÀ SỰ KHỔ ĐAU TRONG CUỘC SỐNG

Chuyển ngữ: Tuệ Uyển

Một số người xem Đạo Phật như bi quan. Họ gọi đấy là "tôn giáo của khốn khó", bởi vì "khổ đau" và "không toại ý", là điều Đức Phật đã dạy trong Bốn Chân Lý Cao Quý, bám vào tâm tư họ.

Một cách thực tế, Đạo Phật không phải bi quan cũng không phải lạc quan. Đạo Phật là thực tế, một phương pháp để thấy mọi thứ như chúng thật sự là. Đức Phật đã dạy chúng ta về cuộc đời từ lúc chúng ta sinh ra đến lúc chết. Nó bao gồm nhiều lãnh vực của đời sống, chẳng hạn như để sống một cách thông tuệ, và hạnh phúc như thế nào, chiếm lấy lòng bạn hữu như thế nào, hoàn thành mục tiêu như thế nào, và ngay cả chết một cách an bình như thế nào.

Tại sao Đạo Phật luôn luôn nói về khổ đau? Đấy là sự thật của cuộc đời mà tất cả chúng ta phải chấp nhận và nhận ra nhằm để chạy chửa nó. Đức Phật đã không chỉ nói về khổ đau mà thôi, nhưng cũng nói về việc vượt thắng khổ đau như thế nào. Đấy là hạnh phúc trong đời sống.

Hãy để tôi chia sẻ với quý vị về những bí mật của hạnh phúc. Có ba bước để thực hiện.

Bước thứ nhất là hạnh phúc hay vui sướng với bất cứ điều gì chúng ta làm.

Abraham Lincoln đã nói, "Cha tôi đã dạy tôi làm việc; nhưng ông đã không dạy tôi yêu nó". Hầu hết chúng ta không vui sướng với những gì chúng ta có và làm, đặc biệt việc làm của chúng ta. Đôi khi chúng ta tùy thuộc vào những cảm xúc chúng ta thích hay không thích quá nhiều. Chúng ta làm những việc bởi vì chúng ta cảm thấy tốt lành hay thích nó. Rất nhiều lúc chúng ta bối rối và đau khổ nếu ai đó gây áp lực bắt chúng ta làm việc. Rắc rối là chúng ta sẽ yêu thương và hay hạnh phúc như thế nào với những việc chúng ta làm.

Trong Đạo Phật, "Kuttukammayatachandha" có nghĩa là sự tự nguyện để làm mọi việc. nếu chúng ta không vui thích bất cứ điều gì chúng ta đang làm, hãy tưởng tượng điểu gì sẽ xảy ra. Chúng ta sẽ làm việc mấy giờ một ngày và không vui thích với nó. Thay vì thế, chúng ta sẽ ghét bỏ và khổ đau, là điều tôi nghĩ không lành mạnh cho thân thể và tinh thần.

Tại sao chúng ta không tự rèn luyện mình để đón nhận niềm vui thích? Có câu rằng, "Nếu bạn không có những thứ bạn thích, thì bạn phải thích những thứ mà bạn có".

Chúng ta phải rèn luyện chính mình để yêu thương và thấy phía tích cực những thứ đến với chúng ta mỗi ngày trong cuộc đời như một bài học. Khi chúng ta thức dậy vào buổi sáng, hãy nghĩ rằng đấy là một ngày tuyệt vời mà tôi vẫn còn sống. Tôi có một cơ hội để hành động một cách tốt đẹp và hưởng thụ một ngày nữa. Khi bạn ăn điểm tâm, hãy vui sướng với nó, và hãy cố gắng trong một cách tốt nhất mà bạn có thể để áp dụng điều ấy trong mỗi giây phút trong ngày. Đây là bước thứ nhất để hạnh phúc.

Bước thứ hai là chánh niệm.

Có câu nói rằng, "Đèn bật sáng, nhưng không có ai ở nhà." Tất cả chúng ta đang ở trong kỷ nguyên của kỷ thuật thông tin và có vô số những khí cụ thuận tiện để làm cuộc sống dễ dàng. Đôi khi chúng ta ngay cả không tỉnh thức về việc thực hiện mọi thứ và chúng ta biểu hiện như một người máy. Chúng ta sống bằng những thói quen cũ kỷ và không chánh niệm.

Khi chúng ta đang ăn, hãy chắc là chúng ta đang thưởng thức thức ăn của chúng ta, đừng nghĩ ngợi hay dự tính gì cả. Chúng ta phải thay đổi thói quen cũ kỷ của chúng ta, đặc biệt thói quen tự nhiên mà trong ấy chúng ta làm việc trong đời sống một cách tự động.

Nếu đang bước đi, bạn có biết là bạn đang bước đi không. Trong một cách thực tế bạn phải biết mỗi thời khắc, cho dù nó là tốt hay xấu. Nếu bạn giận dữ, hãy biết là bạn đang giận dữ; nếu bạn đang vui vẻ, hãy biết là bạn đang vui vẻ. Bất cứ điều gì bạn làm - ngồi, đứng, tắm, uống cà phê, nói chuyện, và v.v... - hãy thêm sự biết hay chánh niệm. Tâm bạn ở nơi nào? Nó vắng mặt chứ? Nhằm để đạt được hạnh phúc, bạn phải đem tâm trở lại ở đây và bây giờ, và phải chánh niệm mỗi thời khắc trong đời sống. Tâm và thân chúng ta là cùng với nhau, vì thế hãy cố gắng đừng để tâm chúng ta lang thang thường xuyên. Trong phương pháp của Đức Phật, hành động chánh niệm là tập luyện quan trọng nhất. Tất cả những giáo huấn của Đức Phật có thể tóm tắt trong chánh niệm. Hãy chánh niệm, rồi thì chúng ta thực tập tất cả những lời dạy của Đức Phật.

Bước thứ ba là tập trung.

Trong những quốc gia Phật Giáo, có nhiều tượng Phật. Một trong những bức tượng mà tư thế rất nổi tiếng là tư thế thiền định (Samadhi posture). Trong Pali, chúng tôi gọi là "tư thế tam muội", có nghĩa là tập trung. Khi Phật tử thấy bức tượng này, điều ấy nhắc nhở họ rằng, bạn nên tập trung và chánh niệm trên bất cứ điều gì bạn làm. Khi bạn ngủ hay khi bạn ăn, tập trung trên việc ăn hay tâm tư với sự ăn.

Bạn có quán sát chính mình làm những việc không? Bạn thật sự có thể tập trung hay định tâm không? Nó khó đấy chứ, đúng không? Đôi khi chúng ta làm nhiều chuyện trong cùng một lúc. Chúng ta cho là chúng ta thông minh, nên chúng ta có thể làm nhiều thứ như vậy chẳng hạn như xem truyền hình và gọi điện thoại cho người nào đấy. Có một phẩm chất để làm như thế chứ? Tôi nghĩ đấy không phải là một thói quen tốt thế ấy, đặc biệt khi chúng ta lái xe và gởi tin nhắn hay lái xe và nói chuyện. Nó có thể tạo nên các rắc rối. Tập trung là một chìa khóa khác đối với hạnh phúc và thành công trong đời sống.

Đây là những bí mật cho hạnh phúc; thích thú, chánh niệm và tập trung. Nếu bạn tuân theo những bước này từng giờ và từng ngày, sự thực tập của bạn sẽ ngày càng mạnh mẽ hơn. Nhưng bạn phải bắt đầu ngay từ bây giờ để thay đổi và bắt đầu một phong thái mới.

Hãy thích thú với hành trình đến hạnh phúc.

SỨC MẠNH CỦA MỘT LỜI NÓI

Thả một hòn sỏi vào trong nước:

trong phút chốc bạn lãng quên.

Nhưng có những gợn sóng nhỏ xoay tròn,

hòa vào con sóng lớn.

Bạn đã xáo động một đại dương hùng vĩ

chỉ bằng một hòn sỏi mà thôi

Thả một lời nói không tốt, không cẩn trọng:

trong phút chốc bay đi.

Nhưng để lại vô vàn gợn sóng lăn tăn xoay tròn, lan tỏa

Và không có cách nào lấy lại - một khi bạn đã nói ra.

Thả một lời nói không tốt: trong phút chốc bạn lãng quên.

Nhưng có những gợn sóng nhỏ xoay tròn mãi

Có thể bạn đã làm ứa một dòng nước mắt

trên con tim buồn.

Bạn đã xáo động một cuộc đời hạnh phúc

chỉ vì những lời nói kia.

Thả một lời nói vui vẻ và tốt bụng:

chỉ trong giây lát chúng bay đi.

Nhưng để lại vô vàn gợn sóng lăn tăn, xoay tròn mãi.

Mang hy vọng, niềm vui, an ủi trong mỗi con sóng xô bờ.

Bạn sẽ không ngờ được sức mạnh của một lời nói tốt

bạn cho đi.

Thả một lời nói vui vẻ và tốt bụng:

trong giây lát bạn lãng quên.

Nhưng niềm vui dâng tràn,

và những gợn sóng reo vui xoay tròn mãi.

Bạn đã làm cho con sóng được vỗ về trong điệu nhạc êm ái

có thể nghe thấy trên hàng hải lý

từ việc thả một lời nói tốt mà thôi.

SUY NGẪM VỀ CUỘC SỐNG

Kính mời quí vị cùng đọc một câu chuyện ngắn, gọn, tình tiết đơn sơ, nhưng đong đầy triết lý, nỗi buồn của kiếp nhân sinh. Danh vọng, uy quyền, nhan sắc, thời cuộc, tâm tư, như bóng mặt trời đang lên, rồi sẽ khuất dần nơi chân trời. Mọi chuyện trên đời đều biến chuyển, đều đổi thay, không có gì tồn tại vĩnh viễn, vĩnh cửu. Cũng như vọng tâm của con người thay đổi từng phút giây, tùy theo cảnh trần bên ngoài tác động, nay thương mai ghét, nay thân mai thù.

Tu theo Phật - cốt tủy Phật giáo không phải chỉ là các hình thức cúng kiến lễ lạy phức tạp đượm màu mê tín - chính là trong cuộc sống hàng ngày, giữa các đợt sóng vọng tâm nổi lên không ngừng, thương ghét thân thù, con người phải nhận ra chính mình có chân tâm thường hằng không biến đổi theo cảnh trần bên ngoài. Chân tâm này ai cũng có - không phân biệt tôn giáo, xuất xứ - chỉ khi nào tâm bình lặng, không sóng gió, con người mới nhận ra.Chân tâm đưa con người lên cảnh giới niết bàn, an vui, tịch tĩnh.

Vọng tâm kéo con người vào cảnh giới đọa lạc, phiền não, khổ đau.Muốn dẹp vọng tâm, con người cần tìm hiểu lời Phật dạy, áp dụng vào đời sống hàng ngày. Vọng tâm ngày càng ít đi, con đường tu tập ngày càng sáng tỏ, trí tuệ khai mở, phiền não khổ đau không còn nữa, con người hưởng được đời sống an nhiên tự tại hiện tiền. Tuy nhiên, con người cần phải nổ lực, phải tự lực, tinh tấn tiến tu, chứ không phải van xin cầu khẩn mà được đâu.Ví như mặt biển đầy sóng gió (vọng tâm nổi lên), không ai nhận ra mặt biển bao la bát ngát như khi thái bình (chân tâm).Ví như mặt trời luôn sáng tỏ (chân tâm sáng suốt) nhưng bị nhiều đám mây đen che khuất (vọng tâm mê mờ), nên con người chẳng nhận ra được.

BAN BIÊN-TẬP PHTQ.CANADA

Nhan sắc

Nguyễn Thị Thảo An Shimazu Yoshiha là con gái độc nhất của lãnh chúa Shimazu Yoshihiro vùng Satsuma. Dân gian tin rằng vì muốn dâng Yoshiha cho Thiên Hoàng nên từ nhỏ nàng đã được tắm sữa dê, uống nước sương hứng từ trên núi, phải đốt hương trầm để tẩm xiêm y,...Shimazu Yoshihiro cũng là một vị danh tướng lẫy lừng trong lịch sử Nhật Bản. Ông góp công lớn trong việc thống nhất Kyũshũ (1587). Trong bảy năm 1592-1597, Yoshihiro đã tấn công bán đảo Triều Tiên và liên tiếp thắng nhiều trận lớn, giết danh tướng Won Kyun của Cao Ly tại mặt trận. Năm sau 1598, thừa thắng kéo qua đánh Scheon (Tứ Xuyên), chỉ với 7,000 quân trong tay Yoshihiro đã đánh tan quân nhà Minh đông tới 37,000. Người Trung Hoa truyền rằng những người lính ở dưới tay Yoshihiro đã biến thành những con quái vật Shimazu, giết người không nháy mắt. Nhưng lịch sử Nhật trân trọng gọi họ là những “thiên tướng nhà trời”, những samurai biểu tượng, đậm đầy dân tộc tính. Có lẽ những nhà viết sử sau này cũng phân vân không biết xếp họ là thiên thần hay ác quỷ.

Đừng nói chi ai, ngay Konishi Yukinaga, một chiến tướng tài giỏi, dũng cảm nhất của Yoshihiri đôi khi cũng tự hỏi mình, “Ta là thiên thần hay ác quỷ?” Là thiên thần ư? Sao mình có thể giết người không biết chùn tay? Là ác quỷ ư? Có ác quỷ nào lại biết rung động khi thấy những cánh hoa đào tả tơi trước gió?Năm Yoshiha 17 tuổi, Yukinaga đã trông thấy nàng. Đó là dịp đại quân trở về thủ phủ Satsuma để nhận quân lệnh mới.

Lúc Yuki lững thững tản bộ bên bờ cầu, tay vin đốc kiếm thì đột nhiên chàng bất chợt ngó qua. Bên kia cầu, Yoshiha cùng một vài thị nữ cũng vừa trờ tới. Đôi mắt nhìn nhau làm Yoshiha xao xuyến, còn Yuki thì sững sờ. Mấy ngón tay chàng bỗng dưng run rẩy. Chưa bao giờ Yuki được trông thấy một vẻ đẹp nào hoàn hảo đến vậy. Chẳng lẽ tạo hóa khéo tay tới nỗi này ư? Yuki chợt nhớ ngay cái bài ca của trẻ con thường nghêu ngao ngoài phố.Có hai cô con gái của một thương gia bán lụa ở Kyoto

Cô chị hai mươi, cô em mười tám.

Một chàng lính có thể giết người bằng lưỡi kiếm của chàng ta

Nhưng các cô gái giết người đàn ông bằng ánh mắt của các nàng.(1)Rồi Yuki thẫn thờ bỏ đi. Nhưng từ đó, cái ánh mắt của Yoshiha vẫn cứ bám riết trong tâm trí chàng.Trong trận chiến cuối ở Noryang, Yoshihiri bị rơi vào một kế hoạch phản công của liên minh Triều Tiên-Trung Hoa, hạm đội 500 chiến thuyền của Yoshihiro hoàn toàn bị đánh tan tác dưới sự chỉ huy của Lý Thuấn Thuần (2) và Chen Lin (nhà Minh). Kết thúc trận chiến, 200 trên 500 thuyền Nhật bị chìm. Đây là thất bại lớn nhất trong đời của danh tướng Shimazu. Và đó cũng là trận chiến cuối cùng của Yukinaga, người chiến binh đã không còn có dịp trở về.Sau thất trận ở Triều Tiên, Yoshihiro bị thất sủng.

Ông không còn tham gia một trận có ý nghĩa nào nữa. Tham vọng của gia tộc Shimazu cũng tan rã. Về sau, Yoshihiro bắt đầu dạy cho những thế hệ trẻ. Ông trở thành một tín đồ của Phật và trở lại Triều Tiên xây dựng một đài tưởng niệm cho quân địch trong cuộc chiến bảy năm.Giấc mơ làm hoàng hậu không thành. Yuki thì đã bỏ mình trên chiến trường. Những mộng tưởng của Yoshiha bây giờ tan rã, tản lạc như những mớ mây trời. Bất chợt, nàng nhận ra sự biến đổi vô thường của cuộc đời.

Nàng quyết định đi tu.Nàng đến Edo (3) thỉnh cầu thiền sư Tosui Unkei xin làm đệ tử. Liếc thoáng qua, ông thầy xua tay vì nàng quá đẹp.Yoshiha tìm đến Oda Nobunaga, gập mình xin theo học. Nhưng ông thầy quát bảo các đệ tử đóng sập cửa lại. Ông xin lỗi vì đã bất nhã, nhưng cửa phải đóng chặt để không ai trong thiền viện này bỏ trốn theo nàng.Chặng cuối hành trình, nàng hầu như kiệt lực trước cửa thiền viện vắng vẻ của Toshoku. Thiền sư đành nhắm mắt gật đầu.Chỉ ít lâu, thiền viện trở nên nhộn nhịp. Người ta lên núi xin học rất đông.Trong những buổi thiền tập, đây đó có nhiều tia mắt bất chợt liếc xéo qua nàng. Có lúc, thiền sư Toshoku đã phải dùng búa gõ giống như quan tòa.

Một năm sau, ông thầy nói, nhan sắc của nàng là nguyên nhân gây bao phiền toái. Sức của thầy không đủ dập tắt ngọn lửa mê muội của thiền sinh.Nàng ngước mắt hỏi, “Vậy nhan sắc có tội hay tham sắc có tội?”Thiền sư không trả lời, rồi lệnh cho dời nàng lên căn nhà nhỏ biệt lập ở trên núi.Yoshiha vâng lời thầy, lên núi tự tu tập.Mỗi sáng mở cửa đón mặt trời, nàng gỡ trên then cài không ít những manh giấy đề thơ giắt vội. Có kẻ hẹn hò, có kẻ tán tỉnh, có kẻ nguyện liều chết mang nàng đi. Không dao động, nhưng những lời rủ rê đó như những mũi tên bắn không trúng đích, cứ lơ lửng vô hình ngáng ngang trong ký ức.Dăm ba bữa, thầy lại sai người mang thức ăn, hoa quả lên. Mà đâu phải dễ, người ta phải cạy cục lắm mới xin được một chân vận lương như thế. Khó thế mà không biết làm sao Hakuo, một thiền sinh mới lại được lên núi lần thứ hai.

Lần này, hắn cố ý chần chừ đến khi trời nổi gió. Lúc trao giỏ đồ, bất chợt một cơn giông ập tới. Gió hất tung xiêm áo, Yoshiha loạng choạng suýt ngã thì Hakuo vội chụp lại. Tấm thân nàng ấm áp và mềm mại như tơ. Khi Hakuo trở xuống, đầu óc hắn lơ tơ mơ thế nào mà lạc xuống suối nước nóng. Mấy ngày sau, người ta mới phát hiện hắn trôi xuống tuốt dưới chân núi.Tetsugyu thì không vòng vo như Hakuo. Dù gì, anh cũng là đại đệ tử của thiền sư Toshoku. Anh đến trước căn nhà trên núi, lựa một tảng đá thẳng, khắc một bài thơ rồi ngồi xếp bằng và nhắm mắt chờ.Yoshiha ngó ra, nhưng nàng không đọc bài thơ ấy.

Đã lâu lắm rồi nàng không đọc thơ. Bây giờ, nàng chỉ chuyên tâm thiền. Nàng học cách tĩnh tâm, tập thoát ly với tâm thân, với cảnh giới. Nàng định tâm, triệt tiêu mọi cảm xúc, suy nghiệm sự biến thiên luân lưu trong cuộc đời, trong trời đất.Mấy năm sau có người trong gia tộc báo tin, danh tướng Shimazu Yoshihiro đã mất. Nàng đang tĩnh tọa, chỉ hé mắt ngắm người đưa tin, “Ờ,...”Vài năm sau nữa, thiền sư Toshoku lại qua đời.

Nàng vẫn nhắm nghiền mắt, không nói một lời.Hai mươi năm. Rồi ba mươi năm trôi qua.Căn nhà nhỏ giờ đã bắt đầu rệu rã với thời gian. Còn Yoshiha, da đã nhăn, mắt đã mờ, lưng đã mỏi.Dăm ba bữa, thiền viện lại bắt những thiền sinh trẻ mang lên núi những giỏ thức ăn. Chưa tới trước cổng đã nghe tiếng gào, “Bà ơi”. Rồi chúng quẳng nhanh cái giỏ, chạy như biến.Yoshiha lục trong giỏ. Gạo, dưa, một ít muối. À, kỳ này bọn nó có gửi theo một cây lược và cái gương. Chắc chúng chê tóc nàng rối.Yoshiha cầm gương lên.

Nàng không còn nhận ra mình. Một bà lão xấu xí nào đó đang đứng trong gương ngó nàng. Phía sau tấm gương, mặt trời chói lọi đang chiếu ra những tia tàn tạ.Đêm đó, Yoshiha nghiêm mình trong dáng tĩnh tọa. Nhưng tâm trí nàng dạo chơi trong chốn vô cùng. Nàng nhìn thấy mây, mây già nua. Nàng nhìn thấy núi, núi cổ độ. Nàng nhìn thấy từng rặng thông, từng ngách suối. Hình như cả ngàn năm trước, đã thế. Mà ngàn năm sau, chắc cũng thế.Tạo hóa sinh vạn vật.

Vạn vật vốn vô tri

Chỉ có con người biết suy nghĩ.

Nghĩ ra cách học để vô tri.Nàng chợt nhớ ra, đã lâu lắm rồi, môi nàng không cười, mắt nàng không khóc. Tâm nàng an định như gốc cây, như tảng đá ngoài sân.Yoshiha thức trắng đêm. Trời vừa sáng, nàng bước vội ra sân, sụp xuống tảng đá. Nơi mà Tetsugyu đã từng ngồi đây để chờ đợi. Mặt đá sù sì, mấy hàng chữ khắc của Tetsugyu hồi trước còn hằn sâu rất rõ. Yoshiha vớ một nhúm lá lau sạch những hàng chữ và đọc.Mặt trời lên.

Rồi mặt trời lên.

Khi ngang qua trái núi này.

Ta bắt được khoảnh khắc hoa đang nở, gió đang nhớm, nắng đang soi.

Hãy hít mạnh hơi.

Ngửi lấy hương hoa.

Đón cơn gió lớn.

Tắm trọn ngọn nắng.

Mời nàng cùng ta.

Đi nốt con đường.

Ngày mai.

Rồi ngày mai nữa.

Mặt trời sẽ lên...Yoshiha thẫn thờ đứng lên. Hồi ấy, không ai để ý Tetsugyu đã bỏ đi đâu. Bây giờ có đuổi theo thì cũng không bắt kịp. Chàng đã đi quá xa.Quá xa rồi.