tuổi vàng cảnh tượng kinh hoàng

Cuộc đời là biển khổ

http://phtq-canada.blogspot.com/2018/09/tuoi-vang-canh-tuong-kinh-hoang.html

Trượt chân, té ngã trong tuổi vàng.

By Lê Lý Trần

Chỉ một cú vấp ngã là cuộc sống con người có thể thay đổi hoàn toàn, cuộc thay đổi không thể kềm hãm xoay chuyển. Sự đau đớn thể xác đi kèm với nỗi vật vã tâm thần. Đây là mối ưu tư, ám ảnh của tuổi vàng khắp chốn.

Con người sống lâu hơn, ít bệnh tật hơn nhưng tuổi thọ lâu dài kia có những khúc quanh không như ý. Cơ thể trải qua những biến chuyển cần sự thích nghi và chấp nhận từ mỗi cá nhân. Ôi chao, biết bao nhiêu là biến chuyển trong cái thân thể mong manh kia sau 70 – 80 năm dãi dầu với thời gian?

Mắt nhìn không còn tinh anh. Tai nghe không còn tỏ tường, có vị còn chịu chứng ù tai (tinnitus) những âm thanh tai quái u u trong đầu suốt ngày đêm. Khứu giác chẳng còn “cảm” được một mùi hương nhẹ nên vị giác hầu như mòn mỏi. Khoảng 70% khả năng “nếm” đến từ khả năng “ngửi”. Rượu ngon không còn giữ được hương vị cũ dù vẫn mang lại cảm giác lâng lâng và đôi khi còn gây chuếnh choáng nhanh chóng không ngờ. Bắp thịt không mạnh mẽ như trước, khuân vác một món gì cũng khó khăn. Khớp xương ê ẩm khiến việc xê dịch chậm chạp. Chưa kể sự thăng bằng (balance) kết hợp từ khả năng nhìn thấy, sức mạnh của bắp thịt, và khả năng cảm nhận vị trí của thân thể (proprioception) trong môi trường chung quanh, cũng sút giảm qua thời gian. Và cuộc sống có thể đến khúc ngoặt không ngờ khi trượt chân, vấp ngã.

Tại Huê Kỳ, số người cao niên (65+ tuổi) té ngã và chịu biến chứng nặng nề mỗi ngày một gia tăng. Nha Thống Kê của cơ quan Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh Tật (the CDC) công bố một con số đáng ngại, chỉ trong năm 2012, trên 2.4 triệu người té ngã, trong số ấy trên 200 ngàn người tử vong vì biến chứng trong cùng năm.

Theo hội chuyên khoa về tuổi vàng, Geriatrics, tai nạn gia tăng khi con người quá lạc quan quá tự tin, không lượng sức mình; người có tuổi cũng không ngoại lệ nhưng chịu ảnh hưởng của tai nạn nặng nề hơn. Những thứ bình thường trước đây bỗng dưng trở thành chướng ngại vật trong một phút không ngờ: các bậc thang, tấm thảm trên sàn nhà, bồn tắm trắng bóng, vồng u trong chỗ đậu xe, rễ cây ngoài vườn, và ngay cả con chó con mèo quanh quẩn bên chân hằng ngày. Những món thuốc trị chứng cao huyết áp, chữa trầm cảm có thể gây chóng mặt, choáng váng khiến việc vấp té, trượt chân xảy ra dễ dàng hơn.

Trong số các cụ cao niên té ngã và gãy xương chậu xương đùi, 20% tử vong trong cùng năm, 80% còn lại chịu ảnh hưởng nặng nề. Họ không còn tự di chuyển nên việc nhàn tản trên một quãng đường ngắn trở nên bất khả. Nhiều người mất luôn khả năng lái xe vì chân ga chân thắng không còn nhậm lẹ nên dễ gây tai nạn.

Không thể tự di chuyển, các cụ này trở nên phụ thuộc vào người chung quanh, từ bạn bè, hàng xóm láng giềng đến con cái. Tuổi vàng sợ đau đớn thể xác thì ít nhưng họ lại  hãi hùng trước viễn ảnh mất hết khả năng độc lập.

Một sự thật khó chấp nhận là việc càng cao tuổi, càng dễ té ngã. Theo Tiến Sĩ Judy A. Stevens, chuyên viên Dịch Tễ, epidemiologist, tại CDC, té ngã xem ra giản dị nhưng lại là nỗi ám ảnh kinh hoàng cho tuổi vàng, không mấy ai muốn nhắc đến và ngay cả người bị té cũng không muốn đề cập đến. Lý do? Các cụ ngượng ngùng, bạn ạ, ngại bạn bè chê cười mình vụng về, nhưng lý do sâu thẳm nhất, các cụ sợ con cháu lo lắng quá lại khênh họ vào nhà dưỡng lão hầu được (bị) chăm sóc kỹ lưỡng hơn, và từ đó mất luôn cuộc sống độc lập riêng tư. Họ sợ hung thần té ngã còn hơn các trận đau ốm. Đau ốm khi hết bệnh còn có thể độc lập chứ té ngã thì lôi thôi lắm.

Phục hồi sau khi té ngã là một hành trình gian nan, chậm chạp. Với các ca gãy xương “bình thường”, sau khi bó xương, nối xương và vết thương tạm lành, bệnh nhân trải qua thời gian tập luyện để có thể tự di chuyển. Chương trình phục hồi kéo dài vài tháng, từ việc dùng xe lăn, khung cân bằng đến cách dùng gậy để chống đỡ thân mình và giúp thăng bằng. Nhiều cụ không còn leo thang được nữa vì cần dùng khung sắt để di chuyển, và từ đó phải lìa bỏ tổ ấm nơi có các bậc thang thân quen, gần gũi. Thay đổi chỗ ở là cả một cú sốc trong tuổi vàng. Cụ nào chấp nhận và chịu thích nghi thì vết thương “lìa tổ ấm” sớm lành, cụ nào rầu rĩ vật vã với chỗ ở mới thì nhanh chóng rơi vào nỗi trầm cảm u uất và không thiết sống. Ngược lại, được sinh sống trong khung cảnh quen thuộc là nỗi ấm áp, thoải mái trong tuổi vàng ngay cả khi các cụ không còn có thể tự chăm sóc thân thể.

Như mọi loại bệnh tật, phòng ngừa là phương cách tốt nhất. Té ngã cũng thế. Phòng ngừa té ngã để tránh thương tật và các biến chứng thay đổi đời sống của bệnh nhân.

Để phòng ngừa té ngã, bà Judy Stevens cho rằng thể dục là yếu tố quan trọng nhất. Khi thân thể khỏe mạnh, bắp thịt cứng cáp, thì ít bị té ngã; và nếu bị té ngã thì ảnh hưởng cũng bớt trầm trọng so với các cụ ít động đậy, đi lại.

Các lớp thể dục, nhất là các buổi dạy về thăng bằng, như tập đứng một chân, lăn trái banh Bosu cho quen với sự chông chênh. Môn Thái Cực với các động tác co duỗi thong thả, chậm chạp giúp thân thể phối hợp hoạt động của bắp thịt và hai lá phổi thở hít nhịp nhàng. Sự phối hợp này cần thiết cho việc hô hấp, thăng bằng và dáng đi đứng của thân thể.

Hiệu quả cụ thể nhất của sự tập luyện thân thể là việc có thể tự đứng dậy từ ghế ngồi mà không cần vịn tay: bắp thịt hai chân và bắp thịt bụng, lưng cứng cáp đủ để chống đỡ và thăng bằng thân thể khi thay đổi vị thế.

Những yếu tố khác không kém quan trọng là việc dùng các món thuốc. Thuốc trị cao huyết áp, khoảng 70% các cụ tuổi thất thập dùng món thuốc này, gây chóng mặt khi huyết áp xuống nhanh và dễ té ngã nếu không cẩn thận.

Chưa kể các thứ dược thảo lợi tiểu, giảm đường giảm mỡ (?) hầm bà lằng khác bán tự do trên thị trường mà các cụ Á Đông dùng thường xuyên như uống trà.

Xin mở ngoặc để nhắc đến dược thảo một chút: Dược thảo là con dao hai lưỡi rất sắc, có thể vô cùng hiệu quả trong việc chữa trị một bệnh tật nào đó, nhưng dược chất trong dược thảo có liều lượng bao nhiêu lại là một điều bí mật. Bí mật thứ nhì là món dược thảo tuy có cùng tên nhưng mức khác biệt về dược chất và dược tính lại là khoảng cách mênh mông, chưa kể các phụ chất có dược tính khác.

Các cụ dùng thuốc trị cao huyết áp có tỷ lệ té ngã cao gấp đôi những người không dùng. Đặc biệt là loại thuốc lợi tiểu (diuretic) dùng để giảm cao huyết áp và suy tim. Nếu cần dùng, các cụ nên uống thuốc ban ngày để tránh những chuyến vào nhà vệ sinh trong đêm tối. Món thuốc khác, món thuốc trị mất ngủ, có thể gây mất thăng bằng, và nếu có thể, nên thay thế bằng một ly sữa ấm, một cuốn sách dễ đọc hoặc một vài bản nhạc êm dịu.

Cách phòng ngừa té ngã khác là cách xếp đặt vật dụng trong nhà, loại bỏ tấm thảm đặt hờ hững trên sàn nhà, bàn ghế nằm gọn ghẽ trong một góc khuất, dẹp giày dép, đồ chơi trên lối đi.

Các cụ trong tuổi vàng cần đi khám mắt hàng năm và đeo kính để duy trì thị lực. Dùng kính đơn tròng khi đi bộ và chỉ dùng kính hai tròng, ba tròng (bifocal, progressive lenses) khi đọc sách, ngồi tại chỗ vì loại kính này có thể gây vấp té.

Trong nhà cần có đèn đủ sáng để thắp rõ vật dụng chung quanh. Và món vật dụng cần thiết nhất, với các cụ sống đơn chiếc, có lẽ là món “gọi cấp cứu” (emergency button, electronic alert) có thể trong dạng vòng đeo trên cổ tay có nút bấm, có thể là dây đeo trên cổ.

Mùa thu của cuộc đời không nhất thiết chỉ là mùa tàn úa, mùa lá vàng; với sự chấp nhận, sửa soạn và sẵn sàng cho tinh thần, mùa thu có thể trở thành vàng lá, vàng ròng với các chuyến du ngoạn thong thả để tận hưởng sự thanh nhàn khi tâm tư không còn vướng bận với sinh kế nhọc nhằn và bổn phận dưỡng dục khó khăn.

 

CITY OF MISSISSAUGA, ONTARIO, CANADA

Bão Jebi tàn phá Nhật Bản 

- cảnh tượng kinh hoàng như ngày tận thế

 

VOV05/09/18 09:28 GMT+75 đăng lại39 liên quanGốc

Bão Jebi - siêu bão mạnh nhất trong vòng 25 năm qua đổ bộ vào Nhật Bản ngày 4/9 khiến hàng chục người thiệt mạng, hơn 1 triệu người phải sơ tán.

Một tòa nhà đổ sập khi bão Jebi đổ bộ thành phố Osaka, phía tây Nhật Bản. Ảnh: Kyodo.

Sơ đồ hướng di chuyển của bão Jebi khi đổ bộ miền tây Nhật Bản. Đồ họa: Accu Weather.

Hình ảnh sóng cao dữ dội ở thành phố cảng Aki.. Ảnh: Kyodo.

Các phương tiện bị gió quật ngã. Ảnh: Kyodo.

Những chiếc xe ô tô bị dồn về một chỗ và bốc cháy dữ dội do gió mạnh và thủy triều dâng cao sau khi siêu bão Jebi đổ bộ. Ảnh: Getty.

Hình ảnh sân bay quốc tế Kansai bị ngập lụt. Ảnh: AP.

Bão lớn khiến một con tàu chở hàng nặng hơn 2.500 tấn đâm sầm vào cây cầu kết nối với sân bay Kansai. Cảnh sát biển cho biết, rất may lúc xảy ra vụ tai nạn không có ai trên tàu. Ảnh: AP.

Hàng trăm chuyến bay đã bị hủy bỏ trên khắp Nhật Bản. Ảnh: AP.

Con sóng khổng lồ như chực nuốt chửng con đê chắn sóng ở khu vực Aki, thuộc tỉnh Kochi, Nhật Bản. Ảnh: AP.

Một chiếc xe tải bị lật nghiêng do gió lớn tại Sakade, Nhật Bản. Ảnh: AFP/Getty.

Tàu thuyền bị thổi va vào cầu vì sức gió của siêu bão Jebi. Ảnh: Reuters.

Gió mạnh thổi bay các tấm chắn bên ngoài của một tòa nhà tại thành phố Osaka. Ảnh: AFP/Getty.

Sân bay Quốc tế Kansai bị ngập lụt nghiêm trọng. Ảnh: AP.

Các công-ten-nơ chở hàng tại một bến cảng ở Osaka cũng không chống chịu được sức gió, bị đổ và nằm ngổn ngang khắp nơi. Ảnh: AP.

Lực lượng cứu hộ đi bên dưới chiếc đèn giao thông bị đổ sập do bão. Ảnh: EPA.

Cây cầu vượt biển chìm trong sóng to, gió lớn. Ảnh: Dailymail.

Một nhà ga bị cháy sau khi bão mạnh quét qua. Ảnh: Dailymail.

Ảnh siêu bão Jebi nhìn từ trạm vũ trụ quốc tế ISS. Ảnh: Dailymail.

From: Hong Mai <honglacmai1@yahoo.com>
Date: Wed, Sep 12, 2018 at 1:25 AM
Subject: 911 !
To:  Ty-Khuu Thich-Chan-Tue cutranlacdao.2010@gmail.com

CHUNG MỘT NIỀM ĐAU 
Tâm Diệu

Trong cuộc tấn công khủng khiếp, hồi 9 giờ sáng thứ ba 11 tháng 9 năm 2001 một nhóm không tặc gần như cùng một lúc cướp bốn máy bay hành khách hiệu Boeing đang trên đường bay hướng về thành phố New York và thủ đô Washington. Nhóm không tặc lái hai phi cơ lao thẳng vào Trung Tâm Thương mại Thế giới ở New York – mỗi chiếc đâm vào một trong hai tòa tháp cao nhất, cách nhau khoảng 18 phút. Trong vòng hai tiếng đồng hồ, cả hai tòa tháp song đôi 110 tầng sụp đổ hoàn toàn. Một không tặc khác lái chiếc phi cơ thứ ba đâm vào tổng hành dinh của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tại Ngũ Giác Đài ở ngọai ô thủ đô Washington. Chiếc máy bay thứ tư, sau khi hành khách trên máy bay chiến đấu chống nhóm không tặc, đã rơi xuống một cánh đồng gần Shanksville bang Pennsylvania. Không một người hành khách nào trên bốn máy bay này sống sót. Số người thiệt mạng gần ba ngàn và bị thương trên hai ngàn đã làm bàng hoàng xúc động toàn nước Mỹ và khắp thế giới.

Về sau người ta cũng được các hãng thông tấn cho biết có những trường hợp cá nhân hay nhóm người đã thoát chết một cách đặc biệt vì tự ý thay đổi lịch trình thăm viếng toà nhà Trung Tâm Thương mại Thế giới, như một cầu thủ đá banh đã đến toà nhà này nhưng lại trở về khách sạn lấy giấy tờ và một nhóm người Việt Nam dự định thăm viếng ngày thứ ba 11-9-2001 nhưng sau đó đổi ý thăm viếng sớm hơn một ngày nên thoát chết. Cũng có trường hợp ngược lại như bà Joan, một hành khách cư ngụ tại Boston, theo lịch trình đi chuyến bay ngày thứ hai 10-09-2001 nhưng nhằm ngày sinh nhật của chồng nên rời lại ngày 11-09 mới bay và bà đã bị thiệt mạng.

Bên cạnh những tin tức thời sự nóng bỏng về cuộc chiến tranh tại xứ A Phú Hãn và những tranh luận sôi nổi về việc xây dựng một trung tâm Hồi Giáo ở New York, thì vẫn có những người thắc mắc tự hỏi là tại sao có nhiều người cùng chết trong tai nạn thảm khốc như trên? Tại sao lại có những người thoát chết trong đường tơ kẽ tóc? Và làm sao có thể giải thích được hiện tượng này? Không lẽ ông Trời hay Thượng đế trừng phạt họ hay tất cả chỉ là do sự rủi ro. Không ai có thể trả lời được rõ ràng nhưng Phật Giáo có thể giải thích được thông qua luật nhân quả.

Theo luật nhân quả, tất cả mọi sự, mọi vật, không chừa một việc gì, đều xảy ra từ một hay nhiều nguyên nhân nào đó. Như người trồng cam thì sẽ được cam. Không thể nào trồng cam mà lại ra xoài được. Lẽ dĩ nhiên, muốn có trái cam, phải cần có thêm những yếu tố phụ mà danh từ Phật Giáo gọi là duyên, như nước, phân bón, ánh sáng mặt trời và công sức người chăm sóc. Ngoài ra phải cần có thời gian, không thể nào mới trồng mà có quả ngay được. Con người làm ác hay làm lành cũng tương tự, nghĩa là phải hội đủ nhân, duyên và thời gian thích hợp thì quả mới trổ. Có nhiều người trong đời sống hiện tại làm rất nhiều điều ác mà vẫn sống sung sướng giầu sang, tại vì kiếp trước họ đã làm những điều lành, đến nay quả lành mới trổ. Còn những nhân ác gieo trồng kiếp hiện tại chưa hội đủ nhân duyên nên chưa trổ quả thế thôi. Phật giáo xếp loại nhân quả này vào loại nhân quả khác thời, tức là loại nhân quả mà thời gian đi từ nhân đến quả phải có một khoảng thời gian. Khoảng thời gian này có thể là gieo nhân trong đời này sẽ gặt quả ngay trong đời này, hay gieo nhân trong đời này nhưng sẽ gặt quả ở đời sau hoặc là gieo nhân trong đời này sẽ gặt quả ở các đời sau hay các kiếp sau. Nói như vậy cho có vẻ đơn giản nhưng thực sự nhân quả trùng trùng điệp điệp và vô cùng phức tạp. Chỉ có các bậc giác ngộ mới biết hết được.

Nhân quả theo Phật giáo không phải là định mệnh và cũng không mang tính chất cố định. Cuộc sống hạnh phúc hay khổ đau không phải do Thượng đế, Trời Phật hay thánh thần ban cho mà là do chính bản thân chúng ta tạo ra. Tập thể xã hội cũng vậy, nó tốt lành là do tập thể cộng đồng trong xã hội quyết định. Bất kỳ một kết quả nào cũng do các nhân gieo trồng từ quá khứ . Quá khứ này có thể là ngày hôm qua, tháng qua, năm qua hay từ vô lượng kiếp trước.

Mỗi người mỗi nghiệp, nên khi gieo nhân có thể không cùng thời gian, không cùng địa điểm và họ không hẳn là cùng tạo một loại nhân giống nhau, nên gặt quả cũng có giống nhau và cũng có khác nhau. Người giầu sang, kẻ nghèo khó, người thông minh, kẻ dại khờ. Có khi gặt quả nơi riêng rẽ và có khi cùng tụ hội một nơi để nhận quả. Ví như nợ ngân hàng, số nợ mỗi người mỗi khác nhau, thời gian mượn nợ khác nhau nhưng đi ra ngân hàng trả nợ cùng lúc cùng ngày vì đã đến thời hạn “due date”.

Quả báo chung của gần 3000 người trong thảm họa ở hai toà nhà cao tầng Trung Tâm Thương mại Thế giới ở New York cũng tương tự như vậy. Do sự thúc đẩy của nghiệp lực, họ đến từ nhiều nơi khác nhau trên thế giới, không hẹn mà tụ hội về làm việc chung trong một môi trường. Trước đó, mỗi người đều tạo những nghiệp riêng, có khác nhau hay tương tự giống nhau và qua nhiều thời điểm khác biệt. Nay nhân, duyên và thời tiết hội đủ là cùng nhau nhận quả. Cũng có trường hợp nhiều người chung tạo nghiệp nhưng vì thiếu duyên để hội tụ nên họ nhận quả ở mỗi nơi khác nhau, mặc dù quả có thể khá giống nhau. Bà Joan, đáng lẽ đi chuyến bay ngày hôm trước nhưng nghiệp lực của bà thôi thúc phải đổi vé máy bay đi trên chuyến bay định mệnh ngày hôm sau. Anh cầu thủ đá banh và nhóm người Việt Nam thoát chết vì nghiệp lực của họ thôi thúc họ thay đổi quyết định và còn nhiều trường hợp khác không được biết đến.

Nhân quả theo Phật Giáo không phải là định pháp mà là duyên sinh pháp, và do đó vận mệnh của con người không hoàn toàn bị bó buộc vào những nhân đã gieo trồng trong quá khứ. Con người, nếu muốn, có thể thay đổi được quả trổ ở tương lai bằng cách gieo trồng và vun xới các hạt nhân khác trong hiện tại, bởi vì một hạt nhân đã gieo không thể ra quả được nếu như không có các nhân và duyên khác phụ trợ. Hạnh phúc hay bất hạnh là quả của chúng ta gặt, tùy thuộc vào nhân của chúng ta gieo, tức hành động qua thân khẩu ý của chúng ta hàng ngày. Với người Phật Giáo, niềm tin cơ bản không phải là tin vào một đấng thượng đế toàn năng, ban phước giáng họa, mà là tin sâu nhân quả. Nếu chưa tin, nên tìm hiểu rõ ràng lý nhân quả rồi xây dựng niềm tin trên cơ sở này, để từ đó vận dụng mọi nỗ lực tự thân làm các điều lành, tránh các điều ác và tự thanh tịnh hóa tâm. Một khi tâm đã được chuyển hóa từ nhiễm sang tịnh thì tội liền tiêu, cảnh giới địa ngục tự nhiên tan rã và cảnh giới an lạc hiện tiền.

Hôm nay ngày 11 tháng 9 năm 2018, đúng 17 năm sau ngày biến cố xẩy ra, tất cả người dân Hoa Kỳ làm lễ tưởng niệm cho những người đã nằm xuống. Tôi lặng người nhìn lại hình ảnh toà nhà World Trade Center chìm dần trong khói bụi, trong cảnh hoang tàn đổ nát với gần ba ngàn xác thân nát tan và cảm nhận nỗi vô thường của cuộc đời cùng nỗi đau xót xa của những người mất người thân, của người vợ ngóng trông chồng về, của người mẹ trông con và của người chồng nhắn lời từ biệt vợ gắng nuôi con.

Cảm nhận được nỗi vô thường và huyễn mộng của cuộc đời, nhưng chúng ta vẫn không khỏi khổ đau xót xa trước cảnh những người thân phải chia lià. Xin chắp tay nguyện cầu cho hương linh những người đã nằm xuống được siêu thoát, cho những bệnh nhân được hoàn toàn bình phục, cho những người thân của họ bớt đau buồn và cho những thế lực vô minh sớm tỉnh ngộ để đem lại hoà bình an lạc cho nhân loại.

Tâm Diệu

​